دارو از خود انسان

بیش از هزار سال بیش پور سینا اشاره به این نکته دارد که از گوهر خود انسان نیز می توان دارو تهیه کرد. کاری که داروشناسی مدرن آنرا انجام می دهد:

"وقتي دارويي را معتدل مي ناميم مقصود اين نيست كه دارويمزبور معتدل حقيقي است، زيرا كه چنين اعتدالي امكان پذير نيست و مقصود ما بياناين معني نيز نخواهد بود كه اعتدالي نظير اعتدال مزاج آدمی دارد، چه در اين صورت بايد فرآورده اي از گوهر انسان باشد."

نکته دیگر ی که پورسینا اشاره می کند همسانی داروی با بدن انسان است. او دارویی را با مزاج معتدل می شناسد که انرژی بدن انسان بتواند بر آن اثر گذارد.

 

"ليك منظور اين است كه اگر چنين دا رويي به وسيله حرارت غريزي بدن انسان تاثيرپذير باشد به كيفيتي درمي آيد كه با كيفيت- مزاج آدمي سازگار است و به سوي يكي از دو قطب نمی گراید  كه اعتدال در مزاج را از بين مي برد و چنان تاثيري نمی بخشد كه اعتدال را از بين ببرد . "

هم چنین او می افزاید که  منظور از گرمی و یا سردی دارو میزان انرژی است که در بدن ایجاد می کند و آنرا گرمتر می سازد و یا از انرژی بدن می کاهد. امروزه داروهای افزایش فشار خون برای کسانی که افت فشارر دارند و یا داروهای کاهش دهنده فشار خون برای کسانی که افزایش فشار خون دارند همین کار را انجام می دهند.

چنانکه خوردن میوه هایی مانند خیار و کاسنی در بدن خنکی ایجاد می کنند که با کاهش دمای درونی بدن همراه است. گویی از درون انسان خنک می شود. ولی خرما و موز باعث ایجاد انرژی در بدن شده و طبیعتا نوعی افزایش دما در بدن ایجاد می گردد.

"غرض از اعتدال دارو ارزيابي عمل آن د ر بدن انسان است و اگر بگوييم فلان دارو گرم يا سرد است، مقصود اين نيست كه اين دارو بالفطره به نهايت گرمي يا سرديرسيده است و به طور ذاتي گرم تر يا سردتر از بدن انسان است. " تعبير ما در مورد گرمي و سردي دارو آن است كهاين دارو در بدن انسان گرمي يا سردي بيشتر ا ز آنچه كه به طور طبيعي موجود است، ايجاد كند ."

پزشک گرانقدر به تفاوت اثر دارو در بدن موجودات و حتی در ب ن دو انسان  مختلف توجه داشته است:

"ممكن است دارويي كه براي بدن آدمي سرد است براي بدن كژدم، گرم باشد و يا بالعكس، دارويي كه براي بدن انسان گرماست نسبت به بدن مار، سرد باشد . حتي در موردي كه دارويي براي بدن "زيد" گرم است ممكن است براي بدنعمرو گرمتر  باشد . از اينروست كه به پزشك معالج دستور داده شده است كه در تبديل مزاج از دارويي كه نتايج مثبت نمي دهد، صرفنظر كند و به داروي ديگري توسل جويد و هرگز به داروي معيني اعتماد نكند."

 

 

پورسینا در کتا ب قانون نسخه زیر  رابرای لاغر کردن بدنهای فربه تجویز کرده است:

راه لاغر شدن براي اشخاص فربه اين است كه :
۱-غذا در معده و رودهها به سرعت پايين رود و جوي رگها فرصت مكيدن غذا را نداشته باشند.
۲-خوراك از لحاظ حجم زياد و از لحاظ غذاييت ضعيف باشد.
۳-قبل از غذا خوردن شست و شوي پياپي انجام دهند.
۴-ورزش سريع بكنند.
۵-تن را با روغنهاي گُدازنده اندوده كنند.
۶- معجونهايي مانند معجون هلیله استعمال كنند.

 

پورسینا در کتا ب قانون نسخه زیر  رابرای لاغر کردن بدنهای فربه تجویز کرده است:

راه لاغر شدن براي اشخاص فربه اين است كه :
۱-غذا در معده و رودهها به سرعت پايين رود و جوي رگها فرصت مكيدن غذا را نداشته باشند.
۲-خوراك از لحاظ حجم زياد و از لحاظ غذاييت ضعيف باشد.
۳-قبل از غذا خوردن شست و شوي پياپي انجام دهند.
۴-ورزش سريع بكنند.
۵-تن را با روغنهاي گُدازنده اندوده كنند.
۶- معجونهايي مانند معجون هلیله استعمال كنند.
 

 

دستورات كلّي در باره سالمندان 
=====================

 در دوران سـالمندي بايـد بـه تغييـرات پوسـتي (كـاهش رطوبـت ، كـاهش خاصـيت 
ارتجاعي، كاهش تغذيه و خونرساني پوست و كاهش حساسيت پوستي نسبت بـه لمـس ، 
درد و حرارت ) توجه نمود

چرا كه بيمار آسيب پذير تر شده و در معرض احتمال زخمهاي پوستي قرار خواهد گرفت.

.تغييرات قبلي ريوي د ر ضمن توانبخشي سالمندان بسيار حائز اهميـت هـستند چـرا كـه كاهش ظرفيت قلبي و قدرت انقباضي قلب و كاهش در ميزان ضربان قلـب در پاسـخ بـه فعاليت هاي ورزشي مي تواند در حين توانبخشي مسئله ساز شود . بايد دانست كه عمـدة نواقص عملكردي ثانويه به اختلالات قلبي – ريوي ناشي از ب يماريهاي زمينه اي هستند و 
نه خود پديده سالمندي و تغييرات متعاقب آن .

تغييرات ايجاد شده در سيستم ادراري از جمله : تكرار ادرار، احتبـاس و تـأخير در شـروع ادرار،شب ادراري، (كه شايعترين مشكلات اين سيستم درهردوجنس هستند )ناشي ازتغييرآناتوميك وفيزيولوژيك كليه ها ومث انه بدنبال روندكهنسالي مي باشند.كاهش ظرفيت مثانه و افزايش حجم باقيمانده ادرار در آن در اثرهيپرتروفي پروستات در مردان مسن و كاهش 
كليرنس كراتينين از مشكلات شايع اين سيستم مي باشند كه بايد به آنها توجه داشت.

وضعيت آب (هيدراسيون) بدن: چون افراد مسن تقريباً 25 %كـاهش در ميـزان احـساس تشنگي در مقايسه با افراد جوان دارد ، در ضمن اقدامات توانبخشي اگر در موقعيتي قـرار گيرند كه كاهش دسترسي به آب داشته باشند افزايش ريسك دهيدراتاسيون يا كـم آبـي را بهمراه خواهند داشت . بعلاوه بايد توجه كرد كه مصرف داروهاي ديورتيك (ادرار آور) و 
مسهل نيز نياز به آب افراد مسن را زيادتر مي كند . 
9 -وضعيت تعادل گرمايي بدن : در افراد مـسن سيـستم تنظـيم دمـاي بـدن دچـار اخـتلال مي شود كه آنها رامستعد به هيپرترمي يا هيپوترمي مي كند لذا بايد ضمن كنترل مناسب و تنظيم دماي محيط زندگي به اين مسئله در جريان اقدامات توانبخشي كاملاً آگاه بود.

-تمرينات بدني (ورزش) : تأكيد بر اين است كه استفاده از ظرفيتهاي فيزيكـي فـرد بـراي جلوگيري از هدر رفتن آنها ، بسيار ضروري است بعبـارتي مطـابق بـا اصـل "  از آن استفاده کن و الا از دستش می دهی" اصولا  « كاهش عملكردهـايفيزيولوژيـك در افرادمـسن بـدنبال پروسـه كهنـسالي ، حتمي الوقوع نبوده بلكه ناشي از عدم فعالیت است است .

به نقل از کتاب طب سالمندی و کهنسالی

گردآوری: پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان با همکاری مرکز تحقیقات مسائل اجتماعی روانی سالمندان

نویسندگان: دکتر هادی شجاعی، دکتر شهربانو مقصود نیا و همکاران

چاپ اول تابستان 1384

 

پور سینا در کتاب قانون فصلی را به بزرگسالان و کهنسالان اختصاص داده و در باره آن گفتگو کرده  و دستورات مختصر و مفید زیر را می دهد که با طب سالمندی امروزی همخوانی زیادی دارد.

برنامه سلامت (بهداشت) سالخوردگان شامل دستورهاي زير است :
• به كار بردن هر چيزي كه گرم كننده و رطوبت دهنده است.
• خواب زياد و بيشتر از جوانان در بستر ماندن.
• نياز به غذا و شستشوي بيشتر از جوانان.
• سعي دايم در دفع ادرار.
• غفلت نكردن در بيرون راندن بلغم از معده. اين دفع بايد از طريق روده و مثانه صورت گيرد.
• حفظ لينت در دستگاه گوارش .
• مالش معتدل با اندودن تن به روغن كه از لحاظ كيفي و كمي براي آنان سودمند است.
• سواركاري كه براي پيران مطلوب است و اگر ممكن نشد، پياده روي.
• اشخاص پيركه ضعفيف هستند، هر روز بايد ماساژ را به دفعات تكرار كنند و پشت خم سازند.
• استعمال عطر براي بدن، بويژه عطر گرم معتدل.
• ماليدن روغن به تن بعد از بيدار شدن، تا نيروي حيواني را بيدار سازد و پياده روي و سواركاري بعد از آن.

فصل دوم: دستور غذايي 
تغذيه سالخوردگان بايد به فواصل كم انجام گيرد و هروعده غذايي در دو بار يا سه بار به حسب هضم و 
نيرو و يا ناتواني دستگاه گوارش انجام گيرد.

پيران بايد درساعت سه نان برشته خوب با عسل بخورند، در ساعتهفت، بعد از استحمام چيزي تناول كنند كه شكم را نرم نگهدارد ـ اين مواد را بعداً ذكر خواهيم كرد ـ

بعدنزديك شب خوراك خوب ومغذّي بخورند. اگر شخص سالخورده نيرومند باشدكمي بيشتر غذا بخورد . اشخاص پيرنبايد
هيچ غذاي غليظي را كه سودا و بلغم ميآورد بخورند و همچنين نبايد خوراك تندمزه خشكيآورنظير آبكامه وادويه را ـ مگربه توصيه پزشك و به قصد مداوا ـ بخورند .

اگر غذاهاي سودايي و بلغم آور مانند موادشورطعم، بادمجان،گوشت خشكيده، گوشت شكار، گوشت ماهي سفت، هندوانه و خيارچنبر خوردند و يا اگر غذاهاي خشكيآور نظير آبكامه، ماهيهاي ريز نمك زده وقهوه ميل كردند بايد با تناول غذاهاي مخالف آنها تداوي شوند .

رژیم غذایی

پورسینا در کتاب قانون به اهمیت غذا و حتی خاصیت دارویی بسیاری از مواد غذایی خوب اشاره کرده و اصلا داروی خوب را مواد غدایی خوب می داند که جذب بدن شده و بر سلامت بدن بیافزاید و نشاط آورده و بیماری را دور کند.
او برای آنکه مردم بهداشت را بخوبی رعایت کنند شرایط زیر را توصیه می کند!

كسي كه مي خواهدبهداشت رارعايت كند نبايد غذاهاي دارويي مانند سبزي (بقول) و ميوه و نظاير آن راغذاي اصلي خود قرار دهد، زيرا غذاهاي نرم كننده خون را ميسوزانند، غذاهاي غليظ بلغ می آورند و تن را سنگينمي كنند.

بهترين غذاها براي تندرستي عبارتند از:

• گوشت، بويژه گوشت بزغاله، گوساله كوچك و بره

• گندم كه آميزه هاي آن پاك شده باشد. محصول كشت بايدآسيبي نديده باشد.

• شيريني كه با مزاج دمساز باشد.

• نوشابه (شراب) خوشبوي ريحاني.

در غذاهاي اصلي بجز اين چهار نوع نبايد غذاي ديگري مورداعتماد واعتياد قرار گيردمگر از روي ناچاري و يابراي چاره جويي بيماري و پيشرفت بهداشت انتخاب گردد.

در بين ميوهها آنهايي كه مشابه غذا هستند عبارتند از:

1 ـ انجير وانگو روان مشروط بر اين كه اين ميوه ها بي آفت و كاملاًرسيده و بسيار شيرين باشند.

2 ـ خرما در سرزمينهايي كه به خوردن آن عادت دارند.

اگر از خوردن اين ميوه ها، مواد بيرون ريختني ايجاد شد بايد فوراً آن را استفرا غ کرد:


موقع غذا

1 غذا را نبايد بدون داشتن اشتها خورد.

2 (اگر اشتهاي پيدا شده مانند آشتهاي اشخاص مست، كاذب نباشد نشايد خود راگرسنه نگهداشت .

3 (كسي كه بيماري تخمه در اثر پرخوري دارد، وقتي خود راگرسنه نگه ميدارد معده اش پر از خلطهاي چركي و ناپسند
مي شود.

4 (در زمستان غذايي بايد تناول شود كه گرمي ميبخشد و در تابستان غذايي كه سردي دهنده است و يا گرميآن اندك ميباشد.

5 (گرمي و سردي غذاهرگز نبايد خارج از توان شخص باشد.

بايد بداني: كسي كه در مواقع ارزاني غذا به سير شدن عادت كرده است، اگر در موقع كمبود غذاگرسنگيبكشد برايش بسيار ناگواراست.
همچنين كسي كه به علّت كمبود غذا به كم خوردن و گرسنگي عادت دارد، اگر در موقع ارزاني و دسترسي به غذا، پرخوري كند وضعش از حالت اولي هم بدتر است . مامردماني را ديديم كه درقحط سالي دسترسي به خوراك نداشتند و وقتي بعداً غذا زياد شد، شكم را پر كردند و مردند .

خوردن و اکندن شکم بيش از اندازه در تمام حالات كشنده است و فرقي نميكند كه آكندن شكم با خوراك يا نوشيدن باشد.

 

 

چرا زود خسته می شویم ویا همیشه خسته ایم؟

توصیه متخصصین به افرادی که احساس خستگی همیشگی می کنند این است که عوامل ذیل می تواند باعث خستگی و یا احساس خستگی مداوم آنها باشد!
- مصرف بیش از حد کافئین در چای و قهوه که هردو چای و قهوی بعلت این که دارای کافئین هستند باعث کم خوابی و بی خوابی در شب می شوند.

-کم خونی که در اثر کمبود هموگلوبین که یک نوع پروتئئن سرشار از آهنکدر گلبول قرمز است که مسیولیت حمل اکسیژن از،ریه ها به ارگان ها و بخش های بدن را بعهده دارد.امروزه ای و کپسول اسید فولیک را پزشکان بخاطر جبران کمبود آهن تجویز می کنند و این عارضه در خانمها شایع تر است.

-کم خوابی و یا مشکل قدن بیست و یکم. وجود دستگاه هایی مانن تلویزیون و اینترنت و ماهواره و.خواب را از سر خیلی ها برده و در عوض خستگی و سر درد و نا آرامی و خواب آلودگی به هنگام روز را به ادمغان آورده است.

'کم تحرکی و یا بلایی که بسیاری از مردم بخصوص نو جوانان و جوانان به آن دچارند.

-خواب زیاد

-کمبود ویتامین ب ۱۲ ناراحتی که خیلی ها نمی دهند این ویتامین چقدر برای بدن لازم است و از کمبود آن اگاهی ندارند.

-بیماریهای کلیوی با یک آزمایش ساده و یک سونوگرافی تو سط متخصص جان شخص نجات پیدا می کند.

-خونریزی های داخلی ،این پزشک متخصص است که می تواند با آزمایش و آندوسکوپی و کولونوسکوپی از وجود چنین مشکلی اگاهتان کند.

-بیماری قند ویا سرطان سفیدکه اغلب  در اثر کم تحرکی و مصرف بیش از حد مواد قندی مانند شیرینی و بستی و بوجود آمده و سلامت  بدن را مختل می سازد.

-کمبود پتاسیم. در ایام تابستان که هوا گرم است در اثر تعریق پتاسیم زیادی از بدن دفع می شود و یا بعلت نخوردن موادی که دارای پتاسیم هستند بوجود می آید.

کمبود آب و ملاح کافی در بدن بویژه در تابستانها و یا عادت به نخوردن آب.

مشکلات قلبی که تنگی نفس به هنگام کار و یا ورزش از علایم آن می تواند باشد.

بیماری تیروئید

همه این مشکلات می توانند خستگی در حال کار و رزش و یا حتی استراحت را بوجود آورند.وتشخیص همه آنها با پزشک متخصص است نه با خود ما!

پورسینا ودر ارتباط با بعضی علل خستگی در کتاب قانون می گوید!

اگر خستگي ناشي از مواد زايد خارجي باشد واندرون رگها پاكيزه و بي آلايش باشد، درمان آن ورزش استرداد (بهبودي دهنده) و دستوراتي است كه در مبحث خستگي قَرحه اي از آنها ياد كرديم . ليكن اگر سبب دروني بود (مواد زايد درداخل رگها بودند) بر تو است كه بيمار را از و رزش و حركت بازداري، او را بخواباني، گرسنه اش گرداني و هر شب هنگام او را با روغن اندوده كني و با آب ولرم بشويي، به شرطي كه شست و شو را تحمل كند و شروطي كه براي استحمام ذكر كرديم در مورد او جمع باشد . غذاي چنين كسي بايد از انواع سوپها باشد و در آن كيموس خوب كمتر باشد و ماده چسبندگي و غذايي زياد نباشد.

(کیْموس یا به اصطلاح زبان لاتین (chyme) به محتویات معدی می گویند که مایعی غلیظ و خامه‌ای‌شکل است که از غذای نسبتاً گوارش‌یافته، اسید کلریدریک، و مجموعه‌ای از آنزیم‌ها ساخته می‌شود.
فعالیت ماهیچه‌ای معده موجب به‌هم زدن دایم این مایع می‌شود و ادامه‌دهندۀ فرآیند‌هایی مکانیکی است که از دهان شروع می‌شود. هنگامی که کیموس از معده وارد دوازدهه می‌شود، به مایع یکنواختی تبدیل شده است که آمادۀ گوارش بیشتر و جذب در رودۀ کوچک است.) 

هم چنین جو، ذرت و گوشت پرنده هاي لطيف گوشت كه به بدن لطافت ميدهد غذاهايي از اين مقوله هستند . نوشابه وي بايد اسكنجبين انگبيني، آب انگبين و شراب سفيد و رقيق باشد. شراب سفيد و رقيق از اين جهت خوب است كه پخته كننده و ادرارآور است . ليكن نوشيدن بايد با شرابي شروع شود كه اندكي ترش مزه است و به تدريج به شراب رقيق و سپيدرنگ برسد.

اگر اين درمان موثر نشد معلوم ميگردد خلطي دست اندركار است وبايدبخش غالب در خلط را بيرون براني. اين كار چگونه بايد انجام گيرد؟ ـ اگر بخش غالب خون باشد يا خلط با خون همراه باشد درمان آن فصد يعني خونگيري از طريق رگزدن است. اگر خون در خلط غالب نباشد و يا با خلط همراه نباشد، در وي اسهال ايجاد كن.

گاهي چنين خستگی در اثر جماع زياده از حدو برخي مواقع نيز از زياده روي در استحمام روي ميدهد . درمان اينحالت آن است كه به وسيله ورزش (استرداد) نيرو بازيابي شود و از طريق ماساژخشك و سخت و اندودن تن باروغن ترن آن را برطرف كنند و غذاي رطوبت بخش كه از حيث گرمي و سردي در اعتدال است به مقدار كمتناول كنند. اگر غذا اندكي به گرمي گرايش داشته باشد بهتر است.

گاهي ناتواني يا بيخوابي يا اندوه و يا حالت خشكي بر اثرخشم (يا عارضه عصبي) موجب ميشود كه  ورزشكار به سوء هضم دچار شود كه در نتيجه نه به وسيله استردادبرطرف ميگردد و نه به وسيله ور زشهاي ديگر.درمان اين حالت همان ماساژخشك و سخت و اندودن بدن با روغن ترن و تناول غذاي نم بخش و كم ومعتدل در گرمي و سردي و ياكمي گرم است.

گاهي انسان درمييابد كه در اندامها و بويژه در زبانش رطوبت زياد است . اين رطوبت گاهي به حدیميرسد كه بركنش اندامها زيان ميرساند.
اين حالت ممكن است از افراط در استحمام و زيادي غذا و نوشيدني و آرامش وعدم حركت و آسودن روي آورد. اگر اين حالت عامل قبلي داشته باشد بايد آن را به طب جزئي حو آلت داد و اگرعوامل همانها بودند كه ذكر شديعني نوشيدن، عدم حركت، استحمام زياد و ترشدن . بايد آن را با ورزش بیرون رانی.

خمیازه و تمطي (كش دادن ـ كشيدگي) اندامها موقعي روي ميدهد كه مواد زايد درماهيچه ها جمع شوند . به اين

جهت اين حالت بعد ازبيدار شدن از خواب روي ميدهد . اگر اخلاط جمع شده بيشتر باشند، چندش و لرزش همراه
دارد و اگر باز هم بيشتر باشند موجب تب ميگردد . خميازه بخشي ازتمطي است. عارضه تمطي در ماهيچه هايآرواره و استخوان سينه پيدا ميشود و خميازه را به وجود ميآورد .

روي آوردهاي خميازه در اولين وهله براي تندرستان هيچ انگيزهاي ندارد. اگرخميازه بي موقع و زيادآيد، نامطلوب است و اگر در موقع هضم غذا آيد مطلوب ميباشد زيرا براي راندن مواد زايد مددكار است . گاهي سرما و غلظت و كمي تحليل موجب خميازه تمطي ميگردند . 

گاهي تمطي در بيدار شدن قبل از خواب كافي روي ميدهد. در اين صورت عامل فشارندهاي براي عمل دفع است. چاره خميازه وتمطي شراب مخلوط با آب با نسبت حجمي برابر است، چنانچه مانعي براي خوردن شراب در ميان نباشد.(توجه داشته باشیم که پور سینا این کتاب را بعنوان کتاب درسی و تخصصی برای پزشکان عهد خویش نوشته و درهر  حال  اقدام به هرنوع تصمیم به معالجه با پزشک است نه با خود مان)

یادداشت !نکته های مهمی از گفتار پورسینا با پزشکی امروز و قوانین بهداشتی این زمان تا حدود زیادی مطابقت دارد.او نیز کم خوابی ،خوردن مواد غذایی و نوشیدنی نا مناسب و یا افراط در آنها کم حرکتی است. بویژه در پاراگراف نخست که در این مقاله امده پورسینا انباشگی درون رگها در اثر مواد غذایی علیظ و نامناسب را سبب خستگی می داند. اغلب کسانی که دارای کلسترول زیاد در خون هستند حالت کسلی و خستگی در خو د احساس می کنند.او پاک کردن بدن از این مواد را با ورزش،و استفاده از رژیم غذابی و بخصوص نوشیدنی های ترش را توصیه می کند که دارای اسید استیک هستند و چربیها را آب می کنند و صفرا را به تحرک وا می دارند .

کم خوابی ،بد خوابی و زیاد خوابی

 

تا به حال به ما گفته شده که هشت ساعت خواب در شب برای سلامتی انسان لازم است.حد اقل این مطلب برای نگارنده این سطور مسجل شده است.اما متخصصان جدید عقاید مختلفی دارند ابتدا نظرات آنان را مطرح نموده و سپس از پزشک خودمان پور سینا می پرسیم گه چگونه و چه میزان بخوابیم

دکتر گرگ جکوبز متخصص خواب در مرکز نارسایی خواب دانشکده پزشکی ماساچوست در آمریکا می گوید که پژوهش های ده سال اخیر نشان داده که هشت ساعت خواب ممکن است مضر باشد.

او می افزاید: "۳۴ پژوهش در این زمینه انجام شده، پژوهش های گسترده ای که بیش از دو میلیون نفر را دربرمی گیرد و این ها نشان داده اند که ساعات خواب افراد با عوامل موثر در مرگ و میر ارتباط دارند."

"نگاهی به این تناسب نشان می دهد که با هفت ساعت خواب میزان خطر مرگ به حداقل رسیده و خوابیدن بیشتر و یا کمتر از هفت ساعت خطر مرگ را افزایش می دهد. نکته دیگر این است که در میان کسانی که بیشتر از هفت ساعت می خوابند به نسبت کسانی که ساعات کمتری می خوابند ضریب مرگ و میر افزایش می یابد."

بنابراین به گفته دکتر گرگ جکوبز حالت مطلوب هفت ساعت خواب است. خواب کمتر از هفت ساعت باعث مرگ زودتر می شود و بیشتر از هفت ساعت این خطر را بیشتر می کند.

علم غیردقیق

اما یک متخصص دیگر خواب به نام فرانک کاپوچیو، پروفسور رشته قلب و عروق و امراض مسری در دانشگاه وارویک بریتانیا معتقد است که باید الگوی خواب مطلوب را بین ۶ تا ۸ ساعت در نظر گرفت چون تعیین زمان دقیق برای مدت مطلوب خواب مشکل آفرین است.

او می گوید: "ما پژوهشگران با استفاده از روشهای بسیار ساده سعی می کنیم از مردم بپرسیم که به طور متوسط چند ساعت در شب می خوابند. ولی مردم نمی توانند با دقت به ما بگویند که چند ساعت می خوابند."

به اعتقاد او تکیه بر اطلاعاتی که مردم از رفتار و عادات خود به پژوهشگران می دهند نتیجه این پژوهش ها را به یک "علم غیر دقیق" بدل می کند. ظاهرا اکثر مردم این عادت و یا گرایش را دارند که مدت زمان خواب خود را بیشتر از آنچه که هست تصور کنند.

اما پروفسور کاپوچیو می گوید به طور متوسط ۶ تا ۸ ساعت خواب در طول شب، مثل سه چهارم جمعیت بریتانیا و یا آمریکا، مطلوب است و کسانی که به طور متوسط چنین مدتی می خوابند نباید نگران سلامتی خود باشند.

خطر خواب کم و یا خواب بیش از حد

کسانی که کمتر و یا بیشتر از حد متوسط ۶ تا ۸ ساعت در شب می خوابند با خطر ابتلا به بیماریهای قلب و عروق، فشار خون و دیابت مواجه هستند.

پروفسور کاپوچیو می گوید: "در مورد کسانی که بیش از هشت ساعت و یا کمتر از شش ساعت می خوابند احتمال ابتلا به این بیماریها و یا مرگ زودتر افزایش می یابد."

اما این خطر تا چه حد جدی است؟

وقتی که پژوهشگران پرونده پزشکی و سلامت افراد مورد پژوهش را چند سال بعد دوباره بررسی کردند، متوجه شدند که میزان فوت در میان افراد کم خواب به نسبت افرادی که ۶ تا ۸ ساعت می خوابند، ۱۲ درصد بیشتر بوده است. و در مقایسه با افرادی که ۶ تا ۸ ساعت می خوابند میزان مرگ افراد پرخواب حدود ۳۰ درصد بیشتر بود.

هفت بهترین است
دکتر جکوبز


دکتر گرگ جکوبز می گوید احتمالا هفت ساعت خواب با طبیعت مغز ما انسانها تناسب بیشتری دارد. به گفته او پژوهش های اخیر نشان می دهند که اکثریت افراد بالغ با هفت ساعت خواب احساس سلامتی و انرژی کافی دارند و فقط پنج درصد می گویند که با هفت ساعت خواب در طول روز خسته هستند.

او می افزاید: "به نظر می رسد که هفت ساعت خواب برای اکثریت مردم یک استراحت کاملا طبیعی است و در عین حال با پایین ترین میزان خطر مرگ و میر نیز انطباق دارد. به همین خاطر هفت ساعت خواب در پژوهش ها و نظرسنجی های متفاوت همیشه به عنوان بهترین الگو خود را نشان می دهد"

اما اگر کسی از خوابیدن طولانی لذت می برد و احساس سلامتی می کند به احتمال زیاد هیچ مشکلی ندارد. هیچ شواهد علمی دقیقی وجود ندارد که ثابت کند خواب طولانی باعث مرگ خواهد شد

و پور سینای ایران می گوید!

خواب و بيداري

قبلاً در زمينه هاي خواب سنگين، خواب سبك، بيداري و بيخوابي بياناتي كرديم و گفتيم كه در حالات

معيني براي پديد آمدن و از بين رفتن آنها چه بايد كرد . اين بحث را در طب جزئي بازادامه خواهيم داد. در اينجا
فقط به نكات زيرا كتفاميكنيم :

اگر خواب به اعتدال باشد آعمال نيروي طبيعي بخوبي انجام ميگيرد، نيروي رو اني مي آسايد و بر

گوهرش ميافزايد. حتي ميتوان گفت از آنجا كه خواب سستي آور است نميگذارد روح ـ هرروحي كه باشد ـ
بگدازد.
به اين جهت طعامي كه در حال هضم شدن است بهتر (در خواب) هضم ميشود و ناتوانيهايي كه بر اثر

انواع تحليل رفتگيها به انسان دست داده است، تلا في ميگردد. تحليل رفتگيها چه بر اثر خستگي و چه بر اثر
جماع و يا خشم و غيره باشد، جبران ميگردند.
اگر خواب معتدل با اعتدال كمي و كيفي خلطها برخورد كند، تري بخش و گرم كننده است و براي پيران

بسيار سودمند ميباشد زيرانمناكي را حفظ و ترمزاجي را به حال خود نگه ميدارد.


هم از اين روست كه جالينوس فرموده است: "هرشب يك عددكاهوي كوچك معطر ميخورده است"چون كاهو خواب آور است و معطّر كردن آن براي از بين بردن سرد مزاجي كاهو است.
جالينوس ميفرمايد: "از روزي كه اين كار را ميكنم زياد ميخوابم".

منظورش اين بوده است كه اكنون من پيرهستم و نم بخشيدن خواب براي من خوب است.

در حقيقت این توصيه جالينوس براي كساني كه خواب از آنها گريزان است بهترين درمان است و اگر بعد از

هضم كامل غذا استحمام كنند و آب گرم زياد بر سربريزند، بهترين كمك را به اين درمان خواهندكرد .

ليكن چاره بيخوابي را كه موثرتر از روش نامبرده باشد در بحث درمانها ذكر خواهيم كرد.


خواب تندرستان

تندرستان براي خوابشان بايد برنامه داشته باشند. خواب بايد به اعتدال باشد و وقت معين داشته باشد . در
خواب نبايد زياده روي كنند و از شب بيداري هم پرهيز كنند زيرا بيخوابي زياد براي مغز زيان آور است و براثر آن

تمام نيروها ناتوان ميگردند. بسيار اتّفاق ميافتدكسي شب بيداري ميكشد و خواب را از خود ميراندبه اين جهت
كه ميترسدغش كند و بي نيرو شود.
خواب سنگين بهترين خواب است و خوابي است كه بعد از سرازير شدن خوراك از قسمتهاي بالايي
و آرامش گرفتن آثاربعدي يعني باد و قرقر شكم است . خواب قبل از پيدايش چنين آرامشي در شكم،

زيانهايي در پي دارد و خوابي خوش و پيوسته نيست و در آن شخص خوابيده مرتب پهلو به پهلو ميكند، به پشت
و شكم ميخوابد و همين پهلو به پهلو شدن و بر پشت ورو افتادن زيان د ارد و خوابيده را رنج ميدهد. پس بهتر
آن است كه بعد از سرازير شدن غذا و آرام گرفتن كمي پياده روي كنند و بعد بخوابند.


خواب با شكم تهي بد است و نيرو را از بين ميبرد. خواب با شكم مالامال از غذا نيزبد است زيراخواب
سنگين نميشود و پهلو به پهلوكردن در بر دارد و گذشته از آن طبيعت را بخود مشغول ميدارد و طبيعت از كاري
كه بايد در موقع خواب انجام دهد باز ميماند و هضمي را كه بايد در خواب انجام ميداد به انجام نميرساند .
عارضه اين حالت، از خواب پريدن كسل كننده ودهشت دهنده است و براثر اين بيداري ناگهاني طبيعت كندكار
ميشود و هضم به تباهي ميگرايد.
خواب در هنگام روز بد است، بيماريهاي رطوبتي و سرما خوردگيها وزشت كردن رنگ را در پي دارد، بر
طحال تاثير ميگذارد، پيها را سستی ميدهد، تنبلي آور و اشتها بر است و دوم این که دملها و تبها را همراه دارد .


يكي ازعلل آسيب رساني خواب روزآن است كه زوداز هم ميگسلد و طبيعت از كاري كه دارد دست برميدارد . خواب

شب از آنروي پسنديده است كه كامل ميباشد و سنگيني آن بر وفق مرام است و از گسستگي دور ميباشد .

كسي كه به خواب روزانه خوگرفته است نشايد يكباره از آن دوري جويد و بهتر است به تدريج آن را ترك كند.


طرز خوابيدن

بهتر آن است كه نخست بر پهلوي راست و بعدبر پهلوي چپ بخوابيم كه اين دستورطب وشريعت است .
اگر نخست بر شكم بخوابيم حرارت غريزي متوقف، جمع وتكثير ميشود و در هضم مددكار است . خواب بر پشت
بسيار بد است و بيماريهاي نامطلوبي مانند سكته و فالج وكابوس از آثارآن است، زيرا مواد دفعي را به سوي عقب
ميراند و اين مواد راه و مجرارا كه در جلو واقع و عبارت از سوراخ بيني وكام دهان است گم ميكنند .
بيماران

بسيار ناتوان از آن روي بر پشت ميخوابند كه ماهيچه و اندامشان بر اثر ناتواني تحمل پهلو به پهلو شدن ندارند و
بخشي از بدن كه قويتر از همه است پشت است و بنابراين خود را پشت مياندازند .


همچنين كساني كه بادهان باز ميخوابنداز آن است كه ماهيچه هاي جمع كننده آروارهها در آنها ناتوان است و از عهده كار خود برنميآيند .

در اين زمينه دو گفتار داريم كه در كتابهاي جزئي آمده است و آن را كاملاً شرح دادهايم.

متن قانون از کتاب قانون طبع اینترنتی توسط وزارت بهداشت

 

پورسینا و تعلیم وتربیت

اگر چه کتاب قانون یک کتاب درسی پزشکی و در سطح تخصصی است ولی با این وصف موضوعاتی مانند چگونگی تربیت و پرورش فرزند را نیز  از قلم نیانداخته است.  او این مطلب را بطور مختصر و طی چند دستور بیان داشته . این دستورات تا سن چهارده سالگی هر کودک و نوجوان را در بر می گیرد و شامل نکات تربیت ،بهداشتی ،ورزش ،تعلیم و تربیت و حتی کتابخوانی می باشد.

اخطار!
از نکته های مهمی که پور سینا به آن اشاره می کند این است که کودک تا سن شش یا هفت سالگی نباید مورد خشم شدید،ترس و مانند آن قرار گیرد.

یعنی هرنوع ترساندن کودک ،یا آزار جسمی و روحی او ممنوع است.یک بررسی بعمل آمده توسط آقای دکتر قائمی روانشناس مشهور که در شهر برلن آلمان انجام گرفته اغلب نوجوانان و جوانانی که از منزل گریخته اند از جمله آنانی بودهاند که توسط پدرانشان تنبیه می شدند.

امروزه مشخص شده است که اثر تنبیه بر روی کودک و نوجوان بقدری مخرب است که می تواند از او یک مجرم خطرناک و یک بیمار روانی بسازد.

روانشاد استاد ملک الشعراء بهار در زندگی نامه خود می نویسد بعلت طرز رفتار خشمگینانه پدرش در دوران کودکی و نوجوانی آن چنان حس اضطراب و و حشت دائمی در ا بوجود امده بود که حتی در دوران بعد از نوجوانی و در میانسالی او اگر در خیابان مورد اهانت کسی قرار می گرفت و به او  حرفی ناشایست می زدند او جرئت اعتراض نداشت.زیرا بخاطر  روش استبدا دی پدرش در دوران کودکی و نوجوانی حس هر گونه اعتراض و پاسخگویی از او گرفته شده بود.کودک آزاریها اغلب عمدی نیست ولی از حس خودخواهی و نادانی پدر و مادر نشآت میگیرد.

اکنون به دستورات و راهنمائیهای شهزاده پزشکان تاریخ پور سینا گوش می دهیم!

دستور نخست
بايد بسيار مراقب بود كه در آغاز  انتقال كودك به مرحله خردسالي، اخلاق و رفتار وي پسنديده و معتدل گردد.

براي اين منظور نبايد كاري كرد كه كودك به خشم زياد، ترس زياد، اندوه و شب بيداري زياد برخورد كند ويا دچار شود. هرچه را طفل آرزو كرد بايد زود برآورده شود و از هر چيزنفرت داشت از وي دور گردد .

در اين دستوردو نفع وجود دارد: يكي نفع نفساني است زيرا بچه از همان طفوليت به اخلاق و رفتار نيكو خوي ميگيرد و نيكي در او سرشتي ميشود و از او جدا نميگردد.

ديگر آن كه براي بهبود تنش مطلوب است، زيرا همان طور كه از سوء مزاج، بدخلقي وبدرفتاري سر ميزند، ازعادت به بدخوئي نيزسوء مزاج پيدا ميشود . مثلا !

خشم، مزاج را بيشتر ازحالت اعتدال گرم ميكند،

اندوه خشك مزاجي ببار ميآرد،

پژمردگي و كم ارا دگي نيروي رواني را سستی مي بخشد
و مزاج را به سوي بلغمي بودن گرايش ميدهد .

پس معلوم ميشود كه در خوش خلقي بهبودي تن و روان نيز هست.


دستور دوم!
وقتي كودك از خواب بيدار شد، بهتر آن است كه استحمام شود و بعد به مدت يك ساعت با اسباب بازيهايش و يا بهمنظوربازي كردن تنها گذاشته شود، سپس كمي غذا بخورد و از آن بهبعدزيادتر از پيش به بازي بپردازد، باز استحمامكند و غذا بخورد و تاحد ممكن نگذارند در وقت غذا خوردن آب بنوشد، زيرا آب غذاي خام را قبل از هضم شدن به درون ميراند.


دستور سوم
وقتي كودك به شش سالگي رسيد، بايد او را به معلم و شخص ادب آموزسپردوبه تدريج به كسب تحصيلش واداشت. نبايد او را بزور وادار كرد كه يك دفعه كتاب را بگيرد و از خود دور نسازد .

از شش سالگي ببعد شستشو كاهش مييابد و طفل قبل از غذا خوردن بيشتر بازي ميكند.

دستو ر چهارم

 خرد سالان بايد از نبيذ (نوشابه انگور و خرما) بپرهيزند، بويژه خردسالاني كه گرم و ترمزاجند زيرا زياني كه از نبيذ پيدا ميشود پيدايش زرداب درنوشنده آن است، كه زود به تن آنها سرايت ميكند . نفع نبيذكه ريزش زرداب و يا تري بخشيدن به مفاصل است براي خردسالان مورد نيازنيست، زيرازهره (ترشح صفرا) آنها بحدي نميرسد كه احتياج به دفع آن همراه ادرار موجود باشد و مفاصل آنها كاري به تر گردانيدن ندارد .

بايد كاري كرد كه آب گواراي پاك را هميشه آرزو كنند.اين بود دستور پرورش خردسالان تا زمان چهارده سالگي آنها .
در اين مدت همواره بايد مراقب حال ومزاج آنها بود كه آياتري يا خشكي در مزاج آنها و يا سختي در جسم شان در افزايش يا در كاهش و يا در حال اعتدال است.
بايد در كاهش دادن ورزش به تدريج عمل كنند، حتي در ورزش سخت و دشوارهم كه نميخواهند ديگر انجام دهندبايد ترك آن تدريجي باشد ورزش در بين سن خردسالي و نوجواني بايد به صورت معتدل ـ نه كم و نه زياد ـ انجام گيرد. بعد از چهارده سالگي به برنامه رشد و نمو و بهداشت نياز داريم.پس بهتر است به آن توجه كنيم و قبل از هر چيز در زمينهاي سخن گوييم كه اساس برنامه بهبودي تندرستان است و آن هماناورزش است.

متن کتاب قانون از چاپ اینترنتی و رایانهای که توسط وزارت بهداشت در شب

منفعت های حمام گرفتن

پورسینا در باره منافع حمام گرفتن ،چگونه حمام گرفتن،و به چه نوع حمام رفتن سخنان ویژهای دارد که شاید در جاهای دیگر نخوانده باشیم.او میزان ماندن در حمام، طرز شستشوی بدنرا شرح می دهد و در ضمن توضیح می دهد که حمام از چه ویژگیهایی باید برخوردار باش.آنانی که بیماری دارند می توانند از راهنماییهای این پزشک دانشمند و تیزهوش ایرانی بهره مند شوند.

 "سخن ما با كساني نيست كه پاك و پاكيزه اند و نيازي به گرمابه رفتن ندارند . گفتار ما با كسانياست كه نياز مبرم به استحمام دارند تا حرارت لطيف وتري معتدل را براي مزاج خودكسب كنند .

چنين كساني نبايدوقت زيادي را در گرمابه بگذرانند و وقتي در تشت حمام نشستند، آنقدر در نشينند كه پوستشان به رنگ سرخ در آید و باد كند و وقتي بر اثر آب گرمابه شروع به تحليل رفتن كردند از آن بيرون آيند .

در هنگام شستشويبايدآب راپيرامون خود بپراكنند تاهوا رانمناك كند و بايد هرچه زودترخود را شستشو دهند و بيرون آيند.

ورزشكارتا موقعي كه كاملاً نياسوده است نبايد به حمام رود.
چگونگي گرمابه ها و دستوررفتن به گرمابه را قبلاً شرح دادهايم . آنچه ميخواهيم در اينجا توصيه كنيم
اين است كه :
برهمه كساني كه به حمام ميروند لازم است به تدريج داخل گرمابه شوند و در گرمخانه آن چندان بمانند تا مواد 
دفعي بگُدازند و بدن آسايش يابد و براي غذا پذيرا باشد ولي نبايد چندان دير كنند تا كسل شوند.

و توقّف در حمام نباید چنان طول نكشد كه به ناتواني رسند و سرانجام بر اثر ناتواني به تبهاي عفوني گرفتار آيند.

كسي كه ميخواهدبا استحمام فربهي يابد با شكم سير بايد به گرمابه برود . ليكن از آنجا كه رفتن به گرمابه با شكم سير آسيب انسداد مجاري را در پي دارد، كسي كه گرم مزاج است براي جلوگيري از اين انسداد، اسكنجبين تناول نمايد و اگر سرد 
مزاج است غذاهاي پونهاي و فلفلي برايش مفيد خواهد بود . كسي كه فربه است و ميخواهدفربهي به تحليل رود و 
بدن لاغر شود بايد با شكم تهي به گرمابه رود و در آنجا زياد بنشيند . كسي كه بهداشت را مراعات ميكند بايد بعد
از نوعي هضم كه در معده و كبد رخ داده است به گرمابه آيد .كسي كه بيم دارد بر اثر گرمابه رفتن صفرايش جوش آورد و ناشتا به گرمابه ميرود بايد قبل از شستشوي، غذاي لطيف تناول كند 
كسي كه گرم مزاج است و زهره دارد و نميتواند از گرمابه رفتن صرفنظر كند نبايد به هيچ وجه داخل گرمخانه شود و بهتر است در اثناي ماندن در گرمابه خود را با نان خيس شده در آب ميوه و يا گلاب سرگرم كند و تا در گرمابه است و موقعي ك ه از آنجابيرون ميآيد نبايدنوشابه سرد بنوشد، زيرا سوراخهاي ريزبدن در آن حالت باز شدهاند و سرما بدون درنگ از طريق آنها خود را به اندامهاي اصلي ميرساند و نيروها را نابود ميكند 
همچنين بايد از هر گرمي بسيار گرم و بويژه آب بسيار گرم بپرهيزد، زيرابيم آن میرود كه بر اثر تناول آن، گرمي
به اندامهاي اصلي برسد و سل و دق(تب لازم) را به بار آورد و اگرتازه از حمام بيرون آمده است سرش بايدپوشيده باشد و 
بدن را در دسترس سرما قرار ندهد."

باید توجه داشت که آن زمانها هنوز بشر به کشف میکروب موفق نشده بود ولی با این وصف پور سینا و محمد ذکریای رازی بیشتر انواع تبها را به منشا

"اگر وقت استحمام زمان رطوبت و باراني باشد بايد در موقع بيرون آمدن از حمام م خود را در لباس بپيچد.گرمابه رفتن براي اشخاص تبدار در حالت تب و براي كساني كه بيماري جدايي انداز و يا ورم دارندممنوع است.

تو قبلاً اين را ياد گرفتي كه گرمابه گرميبخش و سردي دهنده و نم بخش و خشك كننده و سودمند و  ضمنا زيان آور است."

پور سینا می گوید استحمام فوايدی دارد که عبارتند از!
خواب آوري، گشادگي، رنگ زدايي، پختگي، گداختن و غذا بالا آوردن. گرمابه آنچه را كه گداختني استميگدازد و آنچه را تكاندني است ميتكاند و اين پخت و گداخت و تكاندن را بر مراد طبيعت انجام ميدهد . 
استحمام اسهال را بند ميآورد و خستگي را از بين ميبرد.

با توجه به نوع گرمابه های آن زمان پور سینا زیانهای استحمام مکرر ر ا نیز شرح داده است!
زياده روي در استحمام و گرمابه نشيني قلب را ناتوان ميكند و انسان را به غش و تهوع دچار ميسازد و موادآرام گرفته را برميانگيزد، به حركت در ميآورد وپذيراي تعفّن ميكند و اين مواد روبه تخليه ميآورند و به سوي اندامهاي میروند."

شستشوي بدن با آب سرد براي كساني مناسب است كه از هر حيث تندرست باشند وسن، نيرو و هيئتشان نيز براي اين كار مناسب باشد وقت شستشو با آب سرد نيز بايد مناسب باشد. براي كساني كه مبتلا بهبيماري تخمه، قي، اسهال، شب بيداري و انواع سرما خوردگيها هستند شستشو با آب سرد مطلوب نيست . اين كاربراي بچه ها و پيران نيزشايسته نيست .

كسي كه تن خود را با آب سرد ميشويد بايد وقتي اين كار را انجام دهد كه تن داراي نشاط است و جنبشهاي آن كاملاً طبيعي است.
گاهي بعد از شستشوي با آب گرم، تن را با آب سردآشنا ميكنند تاپوست نيرو يابد و گرماي غريزي متوقف شود و خارج نگردد. كساني كه به اين منظور آب سرد برخود ميپاشند بايد بدانند كه آب نبايد بسيار سرد باشد ولزوم اعتدال در سردي را مراعات كنند. گاهي ورزشكار آن بعد از انجام ورزش اين كار را انجام ميدهند، دراين صورت بايد قبل از شروع به ورزش بيشتر از اندازه عادي خود را مالش دهند ولي تن به روغن اندودن در همان حد عادي باشد و بايد ورزش را كه بعد از مالش و اندودن تن به روغن صورت ميگيردبه اعتدال و سريعتر از حالت عادي و به طور تدريجي انجام دهند و آنگاه ميتوانند بعد از ورزش خود را با آب سرد بشويند، به طوري كه آب سرديكدفعه تمام اندامها را در برگيردتا هر اندامي نصيب خود را همزمان با اندامهاي ديگر به دست آورد . آنگاهورزشكارتا وقتي كه احساس نشاط ميكند و تحمل آب را دارد در آن بماند و همين كه حالت فَراشا (لرز) احساس كرد بيرون آيد و بعد از بيرون آمدن همانطور كه توصيه ميكنيم تن را مالش دهد، به غذاي خود بيفزايد و از نوشيدني بكاهد، رنگ پوست و حرارت خود را بررسي كند و چن انچه به سرعت به رنگ و حرارت طبيعي بازگشت معلوم خواهد شد كه وقت گذراني در آب سرد مناسب حال بوده است و اگر برگشت رنگ و حرارت سست تر از حالت طبيعي انجام گرفت، بايد بداند كه بيشتر از حد لازم در آب سردمانده است . پس در روز دوم اين اشتباه راتكرار نميكند و به حد اعتدال در آب سرد ميماند.
كسي كه خود را با آب سرد شسته و تن را مالش داده است و رنگ و حرارت خود را بازيافته استبخواهد براي بار دوّم در آب سرد برود بهتر است اين كار را به تدريج انجام دهد . عادت كردن به آب سرد بايداولين بار در گرمترين روز تابستان و در هنگام گرماي شديد نيمروز شروع گردد. اين كار نبايد در روزي كه بادهست و همچنين نبايد بعد از جماع و بعد از غذا خوردن و پيش از هضم غذا، بعد از استفراغ و قَي و يا در حالت اسهال و يا شب زنده داري باشد.

در اين شستشوتن و معده نبايدناتواني داشته باشند . رفتن به آب سرد برايورزشكار بعد از انجام ورزش مطلوب نيست، مگر اينكه جسم او بسيار نيرومند باشد و دستورات ما را عمل كند همانطور كه گفتيم وقتي آب سرد بر اندامها ميآيد حرارت غريزي را به طورآني به درون ميراند و بعداً به آن نيرو می دهد."

 

ورزش ضامن سلامتی و تندرستی است پور سینا در جلد اول کتاب قانون بحثی جامع در باره ورزش و اهمیت آن در حفظ سلامتی و طول عمر داشته و می گوید! "ورزش حرکتی است تابع اراده. در ورزش، تنفس، بلند و بزرگ و پی درپی می آید. .هرکس بتواند با شیوه صحیح و متناسب با اعتدال مزاج خود و در وقت و هنگام مناسب ورزش کند از چاره جویی تداوی بیماری های مادی و بیماری های مزاجی که در دنباله آن می آید، بی نیاز می گردد." منظور پزشک عالیقدر این است که ورزش را بجای دارو درمانی قرار دهید

آن.چیست؟ دیدگاه های فلسفی ابن سینا بر گرفته از کتاب شفا: فن سماع طبیعی در یک آن .در همان آندر آن لحظ.در فاصله آنی .یک آن گذشت. ولی این" آن" چیست؟ چگونه می توان انرا تعبیر و تفسیر نمود و چگونه می توان آنرا توصیف کرد. آن، را در لغت به معنای وقت تعریف کرده اند. ولی در میان فلاسفه حدّفاصل یا فصل مشترک میان گذشته و آینده را " آن" نامیده اند. در این ارتباط دو نکته مهم است ؛ یکی این که ماهیتِ «آن» چیست و دیگر این که چه رابطهای با زمان دارد.

فال خوب ، فال بد، شگون پور سینا در کتاب سماع طبیعی که از مجلدات کتاب شفاء دایره المعارف جاودان فلسفی اوست در بحث مربوط به انواع " " از دو نوع اصلی نام می برد که عبارتند از بالذات و بالعرض! بالذات بطور ذاتی برای انجام کاری و فعلی ویژه است. چنان که سنگ این خاصیت دارد که اگر به شیشه بخورد آنرا می شکند. و یا سنگ را رها کنیم بر روی زمین می افتد. ولی ی بالعرض بر ای هدف خاصی بوجود نیامده است، بلکه اگر در مجاورت چیزی قرار گیرد و یا در

نسخه پور سینا برای لاغرشدن پورسینا در کتا ب قانون نسخه زیر رابرای لاغر کردن بدنهای فربه تجویز کرده است: راه لاغر شدن براي اشخاص فربه اين است كه : ۱-غذا در معده و رودهها به سرعت پايين رود و جوي رگها فرصت مكيدن غذا را نداشته باشند. ۲-خوراك از لحاظ حجم زياد و از لحاظ غذاييت ضعيف باشد. ۳-قبل از غذا خوردن شست و شوي پياپي انجام دهند. ۴-ورزش سريع بكنند. ۵-تن را با روغنهاي گُدازنده اندوده كنند. ۶- معجونهايي مانند معجون هلیله استعمال كنند.

تاثیر داروها در داخل بدن ما امروزه میزان استفاده از داروها افزایش یافته که البته در بسیاری از موارد باعث نجات جان انسان شده است. از سوی دیگر مصرف برخی داروها به ویژه مصرف خودسرانه دارو و بدون تجویز پزشک مشکلات جدی بوجود آورده است. هزارسال پیش که داروها اغلب غذایی بودند و بعضا دارویی می شدند ابن سینا پزشک نامدار ایرانی تحقیق و تجربه خود را در ارتباط با عملگرد و واکنش داروها در بدن در جلد دوم کتاب قانون بصورت زیر بیان کرده است: "گوييم داروها خود به خود داراي

فهرست یا الواح شانزده گانه داروهای مفرده پورسینا پورسینا در کتاب قانون جلد دوم شانزده فهرست تحت نام شانزده لوح ارائه می کند که جهت استفاده راحت تر جویندگان است و هر لوح به رنگی ویزه است که نشان از هوشمندی و ظرافت طبع او در تشریح علوم پزشکی دارد. او می نویسد: "من ادويه مفرده اي را كه در حرفه ما پزشكان به كار ميروند در لوح هايي قرار داده ام كه هر لوحي رنگ ويژهاي دارد و اين رنگ آميزي براي اين است كه جوياي اين صنعت بتواند با داروها آسانتر آشنا شود و فايده هريك

سودمندیهای مزه هاي بهم آميخته: اگر مزه گس و مزه تلخ را به هم آميزند، نتیجه آن زدودن همراه با قبض است. درضمن اگر گس و تلخ با هم باشند در چندحالت نافع هستند: 1 (براي شفا بخشيدن زخمهايي كه كمي فروهشتگي دارند. 2 (براي باز نمودن انسداد عموماً. 3 (براي طحال، به شرطي كه تلخي در اين تركيب زياد ضعيف نباشد مفيد است. به طور كلّي هرگاه مزه هاي گس و تلخ با هم باشند براي معده و كبد مفيد هستند . ( های رانیتیدین ، سایمتدین ، فاموتیدین و.که امروزه برای معالجه ناراحتی

مزه ها (۲): ترکیب مزه ها ادامه از نوشتار پیشین در نوشتار پیشین نظرات پو رسینا را در مورد مزه های مختلف و اثر آنها بر غذا به اطلاع رساندم . در این نوشتار نیز از همان کتاب قانون جلد دوم اثر ترکیب مزه ها با یکدیگر را مورد بحث قرار می دهم : پور سینا در ادامه از ترکیب مزه ها با یکدیگر سخن گفته و فهرست ترکیب آنان را این گونه توضیح می دهد: آميختگي مزه ها گاهي دو مزه در يك جسم گرد هم آمده اند مثلا: 1 (تلخي و قبضي در افشره گياه فيل .

مزه ها و تاثیرات آنها در غذاها ما هر روزه و طی عمر خود مواد غذایی مختلف میل می کنیم و طی تجربه چیزهایی از مزه ها می آموزیم . ولی نمی توانیم در جا شرح کاملی از اثر بخشی هر مزه در غذاهای مختلف و یا ترکیب مزه ها با یکدیگر ارائه کنیم . اما پزشک دانشمندایر ان پور سینا در کتاب قانون جلد دوم به تاثیر مزه ها برروی غذاها پرداخته و فهرستی از آنان بصورت زیر بدست می دهد: "• اثر مزه شيرين عبارتند از: پخته گردانيدن، نرم كردن، تكثير غذا.

ادامه از نوشتار پیشین نظرات طبی ابن سینا بدن از حیث سلامتی و بیماری بدن را از حيث سلامت و عدم سلامت در شش مرحله، خلاصه ميكنيم : )1 بدن در منتهاي سلامت است )2 بدن سالم است ولي نه در منتهاي سلامت )3 به گفته برخی بدن نه سالم است و نه بيمار )4 بدن داراي استعدادي است كه سلامت را بزودي ميپذيرد )5 بدن بيمار، ولي بيماريش كم است )6 بدن در منتها درجه بيماري است . درجه بندی بیماریها هر نوع از بيماريها دو درجه دارد: بيماري يا " رام" (مسلم) است و ياسركش (غيرمسلم) !

جوشها از حيث نوع و تقسيمات همرديف ورمها هستند و اقسام آنها به قرار زير است : )1 جوش خوني، مانند آبله. 2 (جوش صفرايي خالص، مانند برآمدگيهاي زير صفرايي و گاورسي 3 (جوشهاي مختلط مانند سرخك (ـ مورچه (ـ ميخچه (ـ جرَب ـ زگيل و از اين قبيل . . . )4 جوشهاي آبكي مانند تاولها (نفاطات) 5(جوشهاي بادي مانند بادكردگيها در كتاب چهارم در باره ورمها و جوشها شرح مفصل تري خواهي يافت، چه شرح اين موضوع متناسب اهدا فصل ششم: حالتهاي شبيه بيماري در اندام آدمي عوارضي پديد ميآيند

نظرات طبی ابن سینا بر گرفته از کتاب قانون ورمها و سزطان ها(۱) عامل ورم همه بیماریها درپدید آوردن ورم دخالت دارند و علل پیدایش ورم عبارتند از : )1 آسیبی بر مزاج وارد میآید و آن را به تباهی میکشاند، بیماری مزاج بد سبب ورم میگردد، چه همه ورمها از سوء مزاج و به وسیله مادهای به وجود میآیند. )2 بیماری شکل و هیات نیز در ورم مشترک است زیرا هیچ ورمی بدون آسیب دیدگی شکل و اندازه اندام ورم زده، روی آور نیست.

ادامه از نوشته پیشین پای درس ابن سینا نظرات پزشکی: کتاب قانون در طب محیط های زندگی و مزاجها . هريك از ملّتها به اقتضاي اقليم و آب و هواي محل زيست آنها مزاجی سود مند برای ساکنان آن بوجود می آورند . محيط هندوستان مزاجي پديد ميآورد كه مايه صحت مردم هند است، اسلاوها در محيطي رشد و نمو ميكنند كه ويژه اعتدال مزاج آنها است و تندرستي آنها را تامين ميكند، بدن يك هندي اگر در شرايط مزاجي اسلاوها باشد و بخواهد با آن سازگار شود، بيمار ميگردد و از بين ميرود .

نظرات ابن سینا در مورد مزه ها تاثیر شیرین و چرب بر زبان: هرآنچه که بر زبان سردی گرد آورده و بندکرده و مایه غلظت این عضو شده است به وسیله شیرین یا چرب سیلان مییابد اما تحلیل نمیرود. از اینرو شیرین و چرب، زبان را منبسط میکند و زبری زبان را از بین میبرد و آن را نرم میسازد. چربی بدون اینکه از آن گرمی احساس شود کار خود را انجام میدهد، اما شیرین همراه گرمی است و بدین علّت است که رسانندگی (نُضج) شیرین بیشتر است.

نظرات ابن سینا در مورد مزه ها تاثیر شیرین و چرب بر زبان: هرآنچه که بر زبان سردی گرد آورده و بندکرده و مایه غلظت این عضو شده است به وسیله شیرین یا چرب سیلان مییابد اما تحلیل نمیرود. از اینرو شیرین و چرب، زبان را منبسط میکند و زبری زبان را از بین میبرد و آن را نرم میسازد. چربی بدون اینکه از آن گرمی احساس شود کار خود را انجام میدهد، اما شیرین همراه گرمی است و بدین علّت است که رسانندگی (نُضج) شیرین بیشتر است.

اضطراب و حس بویایی ابن سینا اختلال در حس بویایی را این گونه توصیف می کند: حس بویایی اگر از كار افتد يا ناتوان شود يا نامنظم گردد بوهايي بدو رسد كه وجود خارجي ندارند . این بوي هم می تواند بوی خوش باشد و یا ناخوش كه اين حالت اخير را تشويش ميناميم. (افرادی که حالات اضطراب شدید را تجربه می کنند برخی اوقات بوی چوب سوخته، بوی جنگل مرطوب و .را تجربه می کنند. ) البته او اكثراً موارد احساس بوهای غیر عادی در بعضی افراد را بهوقسمت جلویی مغز ارتباط داده و معتقد است

اول: گفتار کلّی در باره جنس قوا باید بدانی که قوا و کنشها به وسیله یکدیگر شناخته میشوند، زیرا هرقوه ای منشاء نوعی کردار است و هر کنشی از قو ه ای سر میزند. از این روی وصف کیفیت کنش و قوه را از هم جدا نساختیم و در یک تعلیم به تعریف هر دو پرداختیم. به عقیده پزشکان قوائی که کنشها را نشان میدهند عبارتند از : )1 قوه نفسانی 2 (قوه طبیعی 3 (قوه حیوانی بسیاری از فیلسوفان و همه پزشکان و بویژه جالینوس بر این رای هستند که هریک از این قوا را سرچشمه ای است و آن عبارت از

ادامه از نوشتار پیشین نظرات ابن سینا در مورد داروها (۲) کتاب قانون جلد دوم شرط دوم .بايد دارو را فقط براي يك علّت آزمايش كرد، زيرا اگر بيماري بيشتر از يك علّت داشته باشد و هريك از آنها به درمان جداگانه اي نياز داشته باشد و وسيله درمانها متضاد باشند در اين صورت چنانچه بيمار با دواي آزمايشي بهبودي يابد، حقيقت اين امر برما مجهول مي ماند كه دارو اثر خود را بركدام يك از علّتها گذاشته است . مثلا بيماري، تب بلغمي دارد و اگر به وي غارِيقُون داديم و تب زايل شد

کلاس درس ابن سینا: عشق چیست؟ پاسخ ابن سینا: ابن سینا کل هویت عالم را در دو گروه دارای هویت مدبر و هویت غیرمدبر طبقه بندی می کند. بر این اساس او هویتهای مدبر را آنهایی می داند که تحت تدبیر پرودگار قرار دارند . هم چنین از دیدگاه این حکیم بی بدیل هویتهای غیر مدبر بطور انحصاری در ذات خداوند است و ذات خود خداوند تدبیر جهان است. به تعبیر دیگر ؛ ما در جهان هستی با دو گونه عشق سر و کار داریم : ۱-عشقی که در هویت های مدبر یافت می شود و این عشق با عشق هویتهای غیر

پاسخ ابن سینا با دقت در واقعیت حرکت دو امتداد درميیابیم: نخست، امتداد در جهت مکان اسـت که به آن مسافت گفته ميشود و هر حرکتي به واسطة آن قابلیت انقسام ميیابد. در این امتـداد اجزاي کشش با یکدیگر جمع شدني است و همه بالفعل وجود دارند؛ مـثالً، اگـر دونـده اي صدمتر را دویده باشد، با لحا حرکت او ميتوان دریافت که اجزاي این صدمتر همـه بالفعـل موجودند. اما امتداد دیگر، حرکت نوعي کشش است که اجزاي آن با یکدیگر جمـع شـدني نیست و بالفعل وجود ندارد؛ بلکه هرجزو آن قوه جز

مـاهیت «آن»چیست؟ ما خیلی از اوقات از واژه " آن " استفاده می کنیم بدون آن که به فیزیک آن توجه کنیم. مثلا می گوییم "یک آن فکر کردم که." در فلسفه ابن سینا «آن» حـدفاصل بین دو زمان است که میتوانیم انتهای زمان اول و ابتـدای زمان دوم قرار دهیم. «آن» نه ازسـنخ زمان اول است و نه ازسنخ زمان دوم ، چون«آن» اصلا زمان نیست زیرا زمان، امر تدریجی و «آن» امری ناگهانی است و امر تدریجی با امر ناگهانی فرق میکندپس زمان با «آن» فرق میکند.

پورسینا در کتا ب قانون نسخه زیر رابرای لاغر کردن بدنهای فربه تجویز کرده است: "راه لاغر شدن براي اشخاص فربه اين است كه : ۱-غذا در معده و روده ها به سرعت پايين رود و رگها ی درون گوارش فرصت مكيدن غذا را نداشته باشند. ۲-خوراك از لحاظ حجم زياد و از لحاظ غذايي ضعيف باشد. ۳-قبل از غذا خوردن شست و شوي پياپي انجام دهند. ۴-ورزش سريع نمایند. ۵-تن را با روغن هاي گُدازنده اندوده كنند. ۶- معجونهايي مانند معجون هلیله استعمال كنند." انتخاب : امیر تهرانی